Boek 1 – Hoofdstuk 4 SAMENVATTING BIJ BOEK 1 – HOOFDSTUK 4

Hoofdstuk 4: Muziek en beeldhouwkunst

btn opener De ‘zichtbare penseelstreek’ is een muzikaal en ruimtescheppend motief in de olieverfschilderkunst. In het zichtbaar blijvende ‘werk van het penseel’ komt een historisch besef tevoorschijn. ‘Men wil in het werk van de schilder niet alleen iets zien wat geworden is, maar ook iets wat wordt.’ Het ontstaansproces van een schilderij wordt in het kunstwerk meegeschilderd. Samen met de penseelstreek verschijnt het ‘atelierbruin’, een belangrijk symbool in het westerse schilderij. Zowel door de...

§ 11

De omringende wereld van de mens is een reusachtige cluster van symbolen, een ‘macrokosmos met betrekking tot een microkosmos’. De weergave van de mens en het mensenleven kregen in de kunst ook het karakter van een symbool, dat per cultuur verschillend is. ‘Elke cultuur heeft een andere indruk van het leven, omdat elke cultuur anders leeft.’ Het verschil in levensidealen stemt overeen met het verschil in wereldgevoel en ruimtegevoel. Denk aan het verschil dat in hoofdstuk 2 opgemerkt werd...
btn opener Spengler vat de tegenstelling tussen het apollinische en faustische mensideaal samen. Het naakt en de apollinische taal openbaren iets wat geworden is: het lichaam en het ogenblik. De faustische taal met het portret openbaart bovenal een worden: geschiedenis en diepte. Volgens Spengler is dit ook de reden dat in de westerse kunst kinderportretten en familieportretten tot de belangrijkste werken behoren. ‘Het kind verbindt verleden en toekomst.’ De Griekse kunst ging dit uit de weg omdat zij...